Blog Alle berichten

"We waren helemaal klaar voor Samen Beslissen. We misten alleen nog de keuzehulp!"

De Borstkanker keuzehulp is binnen het mammateam bij het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis in razendsnel tempo onderdeel geworden van de dagelijkse praktijk. Een bijzondere prestatie, zeker in tijden dat de wereld op zijn kop staat vanwege COVID. In een interview deelt Anja Kluijfhout, verpleegkundig specialist, hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen.

Hoe hebben jullie de keuzehulp zo snel eigen gemaakt?

We hoefden ons zorgpad niet aan te passen. Bij ons was het al zo georganiseerd dat borstkanker patiënten binnen twee weken een extra gesprek hebben om de behandelkeuze met een Verpleegkundig specialist te bespreken. Daar paste de keuzehulp mooi binnen.

Ook hadden we als team al eerder met elkaar afgesproken dat ook al lijkt een borstsparende behandeling het meest logisch, de patiënte altijd zélf de keuze heeft. Dus als de patiënte aangeeft zich beter te voelen bij een amputatie, dat dat oké is.

Het is belangrijk dat je er met het hele team achter staat en dat iedereen weet hoe ze kunnen bijdragen aan samen beslissen.
- Anja Kluijfhout, verpleegkundig specialist, Admiraal de Ruyter Ziekenhuis

We zijn hierbij ADRZ met een klein team. En we zijn goed op elkaar ingespeeld. We hebben vooraf alles goed met elkaar besproken, want het is belangrijk dat iedereen er achter staat en weet hoe ze kan bijdragen. Ook wordt een ieder er vooraf al bewust van 'hebben we genoeg aandacht voor de keuze?'.

Eigenlijk was in onze werkwijze Samen Beslissen al opgenomen, we misten alleen nog de keuzehulp!

Is het gesprek in de spreekkamer veranderd door de keuzehulp?

Ja zeker. De keuze wordt nu nóg bewuster besproken. Terwijl we als team al veel aandacht hadden voor het betrekken van de patiënte bij de behandelkeuze. Voor de patiënte maakt het veel uit dat we benadrukken welke keuzes zij heeft. En ons team is meer alert om tijdens het gesprek in te gaan op de drijfveren van de patiënte.

Voor de patiënte maakt het veel uit dát er een keuze is. En de zorgverlener is meer alert op de drijfveren van de patiënte en heeft daar in het gesprek nu meer aandacht voor.
Wat zie jij als toegevoegde waarde van de keuzehulp?

Toegevoegde waarde is dat de patiënte nu vooraf al hele goede info krijgt over haar opties. De keuzehulp geeft inzicht in de mogelijkheden én de gevolgen voor de patiënte. En als ze al een voorkeur heeft, wordt deze vaak door de keuzehulp bekrachtigd.

Ook maken we vaker een extra afspraak bij het radiotherapeutisch centrum als de patiënte twijfelt over bestraling. Dat werkt heel goed. Het extra gesprek neemt de twijfel vaak weg en zo weet de patiënte beter wat ze van de bestraling kan verwachten.

Heb je tips voor andere teams die gaan starten?

Bespreek voor de aanvang met alle teamleden wat het werken met de keuzehulp in gaat houden. Betrek ook de doktersassistentes. We hebben voor de implementatie van de keuzehulp afgesproken dat zij er alert op zijn om de patiënten ná het consult te vragen of ze de keuzehulp hebben meegekregen. Als de chirurg of verpleegkundig specialist dat is vergeten, kunnen zij het alsnog navragen bij de behandelaar. Dat werkt ook goed als een extra geheugensteuntje!

Nadat je bent gestart, helpt het als bij het teamoverleg of poli-uitslag het uitreikblok als geheugensteun op tafel ligt. Dan weet je dat het een bespreekpunt is. Door er herhaaldelijk op terugkomen leer je ook van elkaar: wat gaat goed, wat kan beter.


Aan de slag met de Borstkanker keuzehulp!

De keuzehulp is bij 21 ziekenhuizen in gebruik. Al meer dan 3500 vrouwen gebruikten de keuzehulp en 82% daarvan is (zeer) tevreden. Ook is de keuzehulp openbaar toegankelijk via Borstkankervereniging Nederland.

Bij alle teams is het gebruik van de keuzehulp binnen 3 tot 6 maanden routine geworden. Met ons implementatiepakket maken we het uw team zo makkelijk mogelijk.

Wilt u de keuzehulp eerst uitproberen in uw praktijk? Vraag kosteloos het proefpakket aan.

Zorgvuldig ontwikkeld volgens de leidraad

De Borstkanker keuzehulp is een initiatief van het Maastricht UMC+ met ZorgKeuzeLab als ontwikkel- en implementatiepartner. De keuzehulp is goedgekeurd door patiëntenvereniging Borstkankervereniging Nederland.

Gerelateerde artikelen
Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

In ontwikkeling: Herstel na botbreuk keuzehulp

Een ernstig trauma heeft invloed op kwaliteit van leven. Patiënten hebben vaak geen goed beeld van hoeveel tijd nodig is voor het herstel, en wat ze zelf kunnen doen om het herstel te bevorderen. Om patiënten en zijn/haar behandelteam te ondersteunen is de afgelopen maanden hard gewerkt aan de ontwikkeling van de 'Herstel na botbreuk keuzehulp'.

Samen beslissen in de traumazorg

De ontwikkeling van de keuzehulp is onderdeel van het project ‘Samen beslissen in de traumazorg’, een door Zorginstituut gesubsidieerd project. NAZB ontwikkelt de keuzehulp in partnership met ZorgKeuzeLab en het ETZ. Zoals gebruikelijk is de inhoud vastgesteld door een landelijke multidisciplinaire werkgroep bestaande uit traumachirurgen, revalidatieartsen en klinisch fysiotherapeuten. Daarnaast hebben een expert- en patiëntpanel input geleverd via het behoeftenonderzoek en het gebruikersonderzoek.

Ik dacht oprecht dat ik na het weekend thuis zou zijn. Het deed wel zeer en ik had een operatie wel verwacht, maar dacht dat ik daarna wel naar huis kon. Later besefte ik pas dat het langer ging duren.
- Patiënt
Waarom een Herstel na botbreuk keuzehulp?

Een ernstig trauma heeft invloed op kwaliteit van leven. Patiënten onderschatten vaak hoeveel tijd nodig is voor het herstel. De keuzehulp biedt informatie over de fases van herstel en legt uit wat patiënten zelf kunnen doen om het herstel te bevorderen. Zo krijgen patiënten een realistischer beeld van wat ze kunnen verwachten van het revalidatietraject. Daarnaast krijgen patiënten ook vragen en stellingen te beoordelen ter voorbereiding op het gesprek met zijn/haar behandelaar.

Patiënten hebben nu geregeld onrealistische verwachtingen met betrekking tot het herstel. Je wil ze daar beter op voorbereiden tijdens het revalidatietraject.
- Zorgverlener

“Iedere patiënt heeft andere eisen en wensen”, aldus projectleider Nicky Neequaye. “In de keuzehulp staan de voor- en nadelen van de behandeling op een rij. Daarnaast vindt de patiënt informatie over hoe hij kan bijdragen aan het herstel. Zo is de patiënt goed voorbereid op het gesprek met de behandelaar. Tijdens het spreekuur maken patiënt en zorgverlener vervolgens samen een keuze.”

Hoe werkt het in de praktijk?

Start implementatie

Het gebruikersonderzoek, waarin een groep patiënten (patiëntpanel) en zorgverleners (expertpanel) de keuzehulp hebben beoordeeld, is afgerond. Momenteel zijn we op basis van alle feedback de keuzehulp aan het optimaliseren.


Heb je interesse in de keuzehulp? Geef het door aan Annette via annette@zorgkeuzelab.nl. Dan houden we je op de hoogte.

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Samen beslissen bij prostaatkanker? Je zit wel snor met onze keuzehulpen!

Wist je dat Movember staat voor Moustache-November? Helaas kan ik geen snor laten staan, maar vraag wèl graag extra aandacht voor prostaatkanker. In het bijzonder voor samen beslissen voor de behandeling van deze ziekte. Een goed gesprek tussen zorgverlener en patiënt is essentieel. Onze keuzehulpen ondersteunen hierbij.

Jaarlijks krijgen in Nederland zo'n 12000 mannen de diagnose prostaatkanker. Vaak zijn er verschillende behandelopties. Juist dan zijn goede gesprekken met je zorgverlener hierover belangrijk: Wat betekent de behandeling voor je dagelijks leven? Wat vind jíj belangrijk? Onze prostaatkanker keuzehulpen ondersteunen patiënten en hun behandelaren om samen te beslissen over de best passende behandeling.

Waarom samen beslissen?

Voor gelokaliseerd prostaatkanker in een vroeg stadium zijn meestal meerdere gelijkwaardige behandelingen mogelijk: operatie, bestralen of afwachten met de behandeling. Ook voor mannen met uitgezaaide castratie resistente prostaatkanker (CRPC) zijn vaak meerdere behandelopties mogelijk: afwachten, hormoon- of chemotherapie. Welke behandeling het beste is, hangt vaak af van persoonlijke afwegingen over bijvoorbeeld de invloed van de bijwerkingen op je dagelijks leven.

De Prostaatkanker keuzehulp en CRPC keuzehulp ondersteunen patiënten bij het op een rij zetten wat zij belangrijk vinden én om dit te bespreken met hun zorgverleners.

Hoe kan een keuzehulp helpen bij samen beslissen?

Patiënten geven aan dat de keuzehulp een duidelijk overzicht geeft van alles wat in de spreekkamer is besproken. En dat het hen helpt bij het maken van afwegingen voor een passende behandeling.

De keuzehulp is uitgebreid en overzichtelijk. Duidelijke uitleg van de mogelijkheden, voor- en nadelen en vooral de uitleg van de gevolgen. Helpt bij emotionele en ingrijpende beslissing.
- Patiënt over de Prostaatkanker keuzehulp
Goede manier om inzicht te krijgen in de behandelmethoden. Duidelijke informatie over impact en verschillen tussen de behandelingen waardoor je kunt afwegen wat voor jou belangrijk is.
- Patiënt over de CRPC keuzehulp

Ook voor zorgverleners helpt de keuzehulp als gesprekkstarter. Ze geven aan dat er een beter inhoudelijk gesprek in de spreekkamer gevoerd kan worden als patiënten de keuzehulp doorlopen hebben.

Patiënten geven aan dat ze het heel fijn vinden dat ze alles wat we hebben besproken thuis zelf kunnen nalopen, eventueel samen met familie. Dan kunnen ze het rustig laten doordringen. Ook hebben mensen minder vragen. We horen niet meer ‘dat heeft de dokter niet gezegd’.
- Anja Ladenberg, triageverpleegkundige Reinier de Graaf Ziekenhuis

De patiënt wordt door de keuzehulp uitgenodigd om na te denken wat de gevolgen zijn van de verschillende behandelopties. Het gesprek met de internist-oncoloog kan meer diepgaand gevoerd worden. De behandelopties kan je in de context van de patiënt plaatsen om uiteindelijk gezamenlijk de beste behandeling te kiezen.
- Dr. F. van den Berkmortel, Internist-oncoloog, Zuyderland
Hoe werkt het?

Sinds 2015 hebben al duizenden mannen de keuzehulpen gebruikt. 90% daarvan is (zeer) tevreden over het gebruik.

Bent u patiënt en heeft u de keuzehulp niet ontvangen van uw zorgverlener in het ziekenhuis? ZorgKeuzeLab en haar partners streven breed gebruik van de keuzehulpen na. Daarom bieden we ook patiënten die deze niet ontvangen van hun zorgverlener in het ziekenhuis, toegang tot de keuzehulpen via Prostaatkanker stichting, kanker.nl en Alles over urologie.

Ook aan de slag in jouw ziekenhuis?

De Prostaatkanker keuzehulp en CRPC keuzehulp worden nu door zorgverleners in 16 ziekenhuizen ingezet als vast onderdeel van het zorgtraject. Bij alle teams is het gebruik van deze keuzehulpen binnen 3 tot 6 maanden routine geworden.

Met ons implementatiepakket maken we het ook jouw team zo makkelijk mogelijk. Vraag een proefpakket aan om het vrijblijvend uit te proberen: proefpakket Prostaatkanker keuzehulp en proefpakket CRPC keuzehulp.

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Iedere borstkanker patiënt een passende behandeling

Als er voor behandeling van borstkanker verschillende opties zijn, welke kies je dan? Het is belangrijk dat de patiënt en haar behandelteam sámen kiezen voor de optie die het beste past. Met onze Borstkanker, Borstreconstructie en Borstkanker nacontrole keuzehulpen ondersteunen we het gesprek tussen patiënten en zorgverleners om beter samen te beslissen.
Hoe werkt het in de praktijk?


voorbeeld Borstkanker nacontrole keuzehulp

Waarom onze keuzehulpen?
  • Patiënten komen beter voorbereid naar de vervolgafspraak.
  • Je krijgt een beter beeld van wat er belangrijk is voor de patiënt.
  • Patiënten zijn meer tevreden over de behandelkeuze.
  • Patiënten hebben een concreter beeld van wat ze kunnen verwachten van de behandeling.

De voorbereiding met de keuzehulp verheldert waar de patiënt mee zit. En voor de zaken die vragen om meer uitleg, kunnen we gericht de tijd nemen. Het gesprek wordt op deze manier maatwerk. Ieder mens heeft een eigen leven, eigen wensen en een eigen toekomstbeeld. Daarbij hoort een behandeling die het beste bij het individu past.
- Dr. L.J.A. Strobbe, Chirurg-oncoloog, Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
Borstkanker en Borstreconstructie keuzehulp

De Borstkanker keuzehulp is voor vrouwen met vroegstadium borstkanker met de keuze voor een borstsparende behandeling of een volledige borstverwijdering. De Borstreconstructie keuzehulp is voor vrouwen die een volledige borstverwijdering ondergaan en kunnen kiezen voor wel of (nog) geen borstreconstructie.

De Borstkanker keuzehulp en Borstreconstructie keuzehulp worden nu door 21 mammateams in Nederland ingezet als vast onderdeel van het zorgtraject.

ZorgKeuzeLab en haar partners streven breed gebruik van de keuzehulpen na. Daarom bieden we ook patiënten die deze niet ontvangen van hun zorgverlener in het ziekenhuis, toegang tot de keuzehulpen via Borstkankervereniging Nederland.

Sinds 2015 hebben al duizenden vrouwen de keuzehulpen gebruikt. 83% daarvan is (zeer) tevreden over het gebruik.

Nieuw: Borstkanker nacontrole keuzehulp

De Borstkanker nazorg keuzehulp is voor vrouwen die een behandeling hebben afgerond en het nacontrole traject samen in willen richten.

De jaarlijkse controle leverde mij vooral stress op. Je moet terug naar die afdeling waar je geen goede herinneringen aan hebt. Ik kan nu contact opnemen als ík dat nodig vind.
- patiënt
De jaarlijkse nacontrole geeft mij houvast en een veilig gevoel. Het is fijn om hiervoor op vaste momenten in het ziekenhuis te zijn. Ik ben altijd opgelucht als het achter de rug is.
- patiënt

Bijzonder aan deze keuzehulp is dat de zorgverlener tijdens de introductie het persoonlijk risico op terugkeer van borstkanker in het borstgebied berekent middels het INFLUENCE nomogram. Dit voorspelmodel is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van een grote set uitkomstgegevens van de Nederlandse Kankerregistratie. Zo kan de patiënt, mede op basis van haar persoonlijk risico, bepalen welk nacontrole schema het beste past.

Met de keuzehulp maken we bij elke patiënt een persoonlijke berekening om te laten zien wat het risico is op terugkeer van de kanker in de borst. Het helpt vrouwen bewust te maken van hoe klein het risico vaak is en dat mee te nemen in de gezamenlijke keuze over het inrichten van de nacontrole.
- Drs. Y.E.A. van Riet, Chirurg, Catharina Ziekenhuis
Ook aan de slag in jouw ziekenhuis?


Bij al onze teams is het gebruik van de Borstkanker keuzehulpen binnen 3 tot 6 maanden routine geworden. Met ons implementatiepakket maken we het ook jouw team zo makkelijk mogelijk. Vraag een proefpakket aan om het vrijblijvend uit te proberen: proefpakket Borstkanker keuzehulp en proefpakket Borstreconstructie keuzehulp


De Borstkanker nacontrole keuzehulp wordt sinds okt 2020 in onderzoeksverband geïmplementeerd en is binnenkort landelijk beschikbaar. Heb je interesse? Vraag dan een sneak peak aan.

Ervaringen van collega mammateams
Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon