Blog Berichten uit 2025
Ir. Natascha Snel
Ir. Natascha Snel
Zorgconsultant
ZorgKeuzeLab

De keuzehulp draagt bij aan bewustwording van de impact van een behandeling

CWZ is een van de twintig ziekenhuizen die binnen het KWF project ‘Nationale uitrol samen beslissen met de Longkanker keuzehulp’ enthousiast van start is gegaan met de implementatie van de Longkanker keuzehulp. Longarts Laura Vermeer en verpleegkundig consulent Jolanda van der Mee vertellen op welke wijze de keuzehulp binnen hun ziekenhuis wordt ingezet en hoe dit het samen beslissen proces met hun patiënten ondersteunt.

Keuzehulp uitreiken na PET-scan goed moment

De Longkanker keuzehulp is ontwikkeld voor patiënten met alle stadia van niet-kleincellige longkanker ter ondersteuning van de keuze voor primaire behandeling. Laura en Jolanda vertellen over de plek van de keuzehulp binnen het zorgpad: “We hebben eerder besloten dat we iedere patiënt na de PET-scan zien en gericht verdere diagnostiek afspreken. Dat gesprek is een goed moment om de keuzehulp uit te reiken. Dan heb je de diagnose nog niet helemaal rond, maar vaak wel een beeld over het stadium en mogelijke behandelopties. Als we twijfelen over de diagnose dan reiken we de keuzehulp nog niet uit en wachten we op de definitieve uitslagen om dit alsnog te doen.”

'Als dokters denken we soms ‘dat is wel overgekomen bij de patiënt’, maar dat is niet altijd zo. De keuzehulp helpt in het geven van duidelijkheid.'
- Laura Vermeer, longarts
Patiënten kunnen niet in één gesprek alles overzien

Laura merkt dat het keuzehulp-uitreikvel een goede eerste stap is om duidelijkheid te bieden aan patiënten: “Voordat we de keuzehulp hadden, legde ik natuurlijk ook de opties van behandelen uit aan patiënten. Maar als ze dan terugkwamen voor de uitslag, bleek vaak toch niet alles duidelijk voor hen, zoals het stadium van ziekte. Als je het stadium van de ziekte aanvinkt op het uitreikvel, dan is dat voor mensen wel soms confronterend maar ook duidelijk. Blijkbaar denken wij als dokters soms ‘dat is wel overgekomen bij de patiënt’, maar dat is niet altijd zo. De keuzehulp helpt in het geven van duidelijkheid.”

Duidelijke instructies bij het uitreiken

Bij het uitreiken van de keuzehulp, vertelt Laura duidelijk aan patiënten dat ze de keuzehulp-samenvatting weer mee terug moeten nemen: “Ik zeg dat ik er de volgende keer op terugkom en dat het fijn is als zij de samenvatting meenemen. Zodat ik kan zien waar hun wensen liggen. Ik benadruk ook dat het hiermee niet vastligt. Als zij iets invullen dan betekent dat niet, dat ze daarmee de beslissing maken om wel of niet te gaan behandelen. Dat gaan we samen bespreken.

Mochten ze de samenvatting toch vergeten, kan ik alsnog een effectief gesprek voeren. Ze hebben dan voor zichzelf wel in hun hoofd wat ze belangrijk vinden. Maar het is fijn om in de samenvatting te lezen wat ze aangeven.”

'Mensen denken meer na over de impact van een behandeling. Ook over ‘wat vind ik überhaupt van behandelen’. Het draagt echt bij aan de bewustwording.'
- Jolanda van der Mee, verpleegkundig consulent
Bewustwording van de impact van een behandeling

Jolanda vertelt dat de keuzehulp helpt bij de bewustwording van het proces waar mensen ineens in zitten: “Door er op deze manier mee bezig te gaan, wordt er al veel meer nagedacht over de impact die een behandeling gaat hebben. Of het dan chemo, immuno of een combinatie wordt, het gaat sowieso een impact geven. Mensen denken ook na over ‘wat vind ik überhaupt van behandelen’.

Kost geen extra tijd en digitaler dan gedacht

Laura geeft aan dat het gebruik van de keuzehulp haar niet meer tijd kost: “In het begin was dat wel de verwachting, maar dat is meestal niet zo. Mensen stellen toch na iedere PET-scan al de vraag ‘Wat wordt dan straks de behandeling?’ Ze willen graag al meer weten over de diagnose en opties, maar daar kun je eigenlijk pas na de pathologie diagnose definitief wat over zeggen. Het is fijn dat ze zich met de keuzehulp al vroeg in het traject kunnen voorbereiden op wat er gaat komen.

De patiënten zijn ook meer digitaal vaardig dan wij hadden verwacht. Het inloggen op de computer is voor de meeste mensen geen probleem.

Rustig nadenken en beter voorbereid

Het team ervaart dat mensen beter voorbereid terugkomen na het gebruik van de keuzehulp: “Met de keuzehulp heb je een time-out moment in het proces waarin patiënten kunnen lezen over alle opties. Ze kunnen nadenken over wat ze wel of juist niet willen en hebben iets waarmee ze zelf mee aan de slag kunnen gaan. Het legt ook een soort van gedeelde verantwoordelijkheid bij de patiënt. Als je meer wilt weten, dan kun je jezelf voorbereiden en informatie opzoeken. Voor patiënten is het ook fijn dat ze zelf meer invloed hebben op de behandeling, in plaats van dat alleen de dokter zegt wat er moet gebeuren.

We hebben betere gesprekken en mensen zijn duidelijk beter voorbereid. En ook zélf voorbereid, niet alleen op basis van wat hun familie wil. We ervaren dat patiënten vaker bewust hebben nagedacht over de behandeling en geven aan wat ze denken dat bij hen past.”

De Longkanker keuzehulp ondersteunt de gesprekken tussen patiënt, hun naasten en het behandelteam, om samen te beslissen over de behandeling die het beste past.

Hoe werkt het in de praktijk?


Voor wie is de keuzehulp?

De keuzehulp is voor patiënten met alle stadia van niet-kleincellige longkanker en bevat aanvullend de Patients-Like-Me (PLM) module die speciaal is ontwikkeld voor het gesprek met patiënten met stadium IV niet-kleincellige longkanker zonder targetable mutatie. De PLM-module geeft informatie over gemaakte behandelkeuzes, verloop van gekozen behandelingen en overlevingscijfers, op basis van data van patiënten met dezelfde conditie (ECOG-score) en PD-L1 eiwit expressie.

Aan de slag!

De Longkanker keuzehulp wordt landelijk geïmplementeerd. Wil je met jouw team ook de keuzehulp inzetten? Neem contact op:
Sophie Kurk, Programma manager ZorgKeuzeLab via: sophie@zorgkeuzelab.nl

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon