Blog Berichten van Myrthe ten Bosch

Borstkanker heb je niet alleen: samen met je naaste je ziekte beter verwerken

Patiënten met borstkanker hebben bij het verwerken van de diagnose en maken van keuzes grote behoefte aan goede ondersteuning van buitenaf. De naaste speelt hierin een cruciale rol. In mijn afstudeerproject heb ik een ondersteuningstool ontwikkeld om dit proces tussen patiënten en naasten te ondersteunen.

Uit behoeftenonderzoek blijkt dat patiënten en naasten het belangrijk vinden om elkaar vroeg in het zorgproces te betrekken, maar het vaak moeilijk vinden om dit te bespreken.

Ik vond hulp vragen moeilijk. Ik wilde mijn naasten niet belasten met mijn problemen.
- patiënt
Ik wilde haar wel helpen, maar ik wist vaak niet hoe ik haar kon helpen. Daarom is het zo belangrijk om er samen over te praten.
- naaste

Om patiënt en naaste te ondersteunen heb ik een gesprekshulp ontwikkeld. Uitgangspunt hierbij is om het makkelijker te maken een open gesprek aan te gaan over de behoeften aan steun. Ook helpt het om het gesprek te structureren in thema’s. Bijvoorbeeld ‘hoe doorloop je het medisch traject?’, ‘hoe regel je de praktische dingen samen?’ en ‘hoe deel je gevoelens met elkaar?’. Door het toevoegen van diverse quotes uit beide perspectieven geven we ook ruimte aan de emoties.

Om te zorgen dat de gesprekshulp ook zijn weg naar de patiënt en naaste bereikt, hebben we er voor gekozen het toe te voegen aan de achterkant van het bestaande uitreikvel voor de Borstkanker keuzehulp.

Gekoppeld aan de Borstkanker keuzehulp

Patiënten die de diagnose vroegstadium borstkanker hebben gekregen komen vaak in aanmerking voor de Borstkanker keuzehulp. Van de arts krijgen zij dan een uitreikvel met een unieke inlogcode voor de online keuzehulp. Hiermee krijgen zij toegang tot informatie over de verschillende behandelopties en kunnen zij hun afwegingen op een rij zetten. De hieruit volgende samenvatting biedt een goede basis om samen met de arts de best passende behandeling te kiezen.

Wat vinden patiënt en hun naaste ervan?

In een eerste evaluatie met ervaringsdeskundigen zijn de reacties heel positief. Ze vinden het een vriendelijke uitstraling hebben die uitnodigt tot gebruik. De combinatie van korte heldere vragen en quotes geven een opening om het gesprek met elkaar te starten. Het biedt een handvat om onderwerpen aan te snijden. Doordat de onderwerpen breed geformuleerd zijn, kun je er je eigen draai aan geven.

De quotes geven aan dat je niet de enige bent en dat het hele normale reacties zijn.
- naaste
Heel fijn dat je van beide kanten voorbeelden hebt van hoe de ander zich zou kunnen voelen.
- patiënt
Door de drie onderwerpen kun je zien dat je op verschillende manieren steun kunt bieden. Als je bijvoorbeeld niet goed bent in het praten over gevoelens, kun je alsnog helpen door mee te gaan naar het ziekenhuis.
- naaste

Meer hierover weten?

Wilt u meer horen over hoe mijn concept patiënten en naasten steunt? Woensdag 15 augustus zal ik om 13:45 het eindresultaat presenteren op de TU Delft. Mocht u het leuk vinden hierbij aanwezig te zijn, dan kunt u zich aanmelden via myrthe@zorgkeuzelab.nl

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Borstkanker heb je niet alleen: hoe maak je behoefte aan steun bespreekbaar?

3 weken geleden gaf ik een update van mijn afstudeerproject bij Zorgkeuzelab, als onderdeel van mijn Masteropleiding Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft. Inmiddels heb ik met de inzichten van mijn onderzoek concepten ontwikkeld voor mogelijke oplossingen.

Eisen en wensen van patiënt en naaste

Zoals beschreven in mijn vorige bericht is zowel praktische als emotionele steun voor patiënten en naasten van onschatbare waarde. Het bespreekbaar maken van de behoeften is niet altijd even makkelijk. Daarnaast hebben zowel patiënten als naasten tijd nodig om de diagnose te verwerken. Aan welke steun zij behoefte hebben en hoe ze elkaar het beste kunnen steunen verschilt per individu en relatie. Het is daarom belangrijk om er met elkaar over te praten.

Naar aanleiding van opgedane inzichten is de belangrijkste eis aan de ondersteuningstool dat patiënt en naaste het gevoel hebben dat de diagnose zelf te verwerken, en dit tegelijkertijd in balans is met hoe je hier samen mee om gaat. Met als resultaat dat patiënt en naaste bewust zijn van elkaars behoefte en wensen.

Naasten betrekken bij het proces

Om de impact van het ontwerp te maximaliseren, is het van belang de naaste zo vroeg mogelijk in het proces te betrekken. Dit kan bijvoorbeeld door aan het uitreikvel patiënt en naaste bewust te maken hoe ze elkaar kunnen betrekken en steunen. Ervaringen van patiënten en naasten geven snel een gevoel van herkenning. Ik heb er daarom voor gekozen quotes uit het behoeftenonderzoek als basis te gebruiken voor mijn ontwerp.

Steun bespreekbaar maken

Daarnaast kan het bespreekbaar maken van de behoefte aan specifieke steun ook heel concreet gemaakt worden. Bijvoorbeeld over emotionele steun bij het verwerken van de diagnose, meedenken in het medische traject, praktische steun in het huishouden, etc. Door een aantal stellingen over deze thema’s aan patiënt en naaste voor te leggen kunnen ze op een rij zetten wat ze belangrijk vinden, en dit met elkaar bespreken.

De volgende stap

Op dit moment ben ik de concepten verder aan het uitwerken. Over twee weken ga ik ze voorleggen aan ervaringsdeskundigen, die ook hebben deelgenomen aan het behoeftenonderzoek, om te kijken of ze inderdaad voldoen aan de behoefte. Deze inzichten zal ik vervolgens gebruiken om het concept te optimaliseren. Om zo tot een definitief concept te komen waarmee patiënten en naasten de benodigde steun van elkaar krijgen én geven.

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Borstkanker heb je niet alleen: ervaringen van patiënten en naasten

In februari ben ik gestart met mijn afstudeerproject bij ZorgKeuzeLab, als onderdeel van mijn Master opleiding Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft. In deze blog een korte update.

Doel van het project is om patiënten met vroegstadium borstkanker te ondersteunen bij het betrekken van naasten bij de behandelkeuze. Begin juli zal ik mijn afstudeerproject afronden.

De afgelopen weken stonden in het teken van het in kaart brengen de context, hoe ziet het huidige zorgtraject eruit, hoe ervaren patiënten en naasten dit traject, waar hebben patiënten en naasten behoefte aan. Met dank aan Borstkanker Vereniging Nederland voor het werven van patiënten en naasten, en het mammateam van het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Diakonessenhuis dat ik mee mocht lopen met de poli.

Als eerste stap heb ik bij twee ziekenhuizen meegelopen met de mammapoli, om een beeld te vormen van uitslag- en keuzegesprekken van de chirurg of verpleegkundige met de patiënt en naaste. Elk mens is uniek. Ik vond het mooi om te zien hoe de arts of verpleegkundige elk gesprek afstemde op de behoefte van de patiënt en naaste. Een gesprek liep bijvoorbeeld heel anders bij mensen die door de emoties overdonderd zijn, dan bij mensen die heel veel vragen hebben. Ook vond ik het bijzonder om te zien hoe patiënten en naasten elkaar altijd steunen in deze gesprekken. Ook daar liep de manier waarop uiteen van vragen stellen tot het troosten of geruststellen.

Om nog beter inzicht te krijgen in de behoefte van patiënten en naasten, heb ik vervolgens online veel ervaringsverhalen gelezen en ook ervaringsdeskundigen en hun naaste geïnterviewd (met dank aan Borstkanker Vereniging Nederland voor de hulp bij werving). In het interview was steeds een naaste meegenomen, dat kon een partner, familielid of vriend(in) zijn.


Patiënten en naasten ontvingen ter voorbereiding vragen en onderwerpen om over na te denken

Patiënten en hun naasten vertelden tijdens de interviews over de emotionele en praktische steun die zij gekregen en gegeven hebben. Hoewel de praktische steun, zoals het meegaan naar de afspraken in het ziekenhuis, makkelijk ter sprake kwam, bleek bij doorvragen dat met name de emotionele steun van enorme waarde is en het bespreekbaar maken van behoeften hierin niet altijd even makkelijk is.

Hij zei: ik wil je wel steunen, maar ik weet niet hoe. Ik probeer me in te leven, maar zal toch nooit helemaal begrijpen hoe het is.
-

Een andere interessante bevinding uit de interviews was dat patiënten en naasten elkaars behoeften pas bespreekbaar kunnen maken, als beiden de diagnose tot zich hebben laten doordringen. Onderdeel daarvan is aanvaarden dat er emoties, fysieke en mogelijk zelfs mentale veranderingen zullen plaatsvinden. Door er vervolgens samen over te praten, kunnen ze elkaar beter steunen en de ziekte samen een plaats geven.

Ik ging altijd mee naar de gesprekken met de dokter. We haalden kracht uit elkaar, door gesprekken te voeren over het doen en laten. Niet bij de pakken neer zitten, maar hup.
-

Op dit moment zit ik alweer in de volgende fase van mijn project: het ontwikkelen van een conceptontwerp dat patiënten en naasten ondersteund om samen het gesprek met elkaar aan te gaan, op basis van de opgedane inzichten. Hierover in een volgend blogbericht meer!

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Even voorstellen…

Ik ben Myrthe ten Bosch, drie weken geleden ben ik begonnen met mijn afstudeerproject bij ZorgKeuzeLab. Ik ben student Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft.

Ontwerpen doe ik vanuit het perspectief van de gebruiker waarbij ik veel onderzoek doe naar wat de gebruiker belangrijk vindt in een bepaalde situatie. Als afsluiting van mijn Master zal ik het komende half jaar bij Zorgkeuzelab gaan afstuderen.

Het doel van mijn afstudeerproject is om patiënten met vroegstadium borstkanker te ondersteunen bij het betrekken van hun naasten bij het verwerken van diagnose en het maken van de behandelkeuze. Dit onderwerp spreekt mij aan omdat ik graag bijdraag aan het ondersteunen van mensen op een kwetsbaarst moment.

Mijn project is een uitbreiding op de bestaande Borstkanker keuzehulp van ZorgKeuzeLab die patiënt en arts helpt om samen de best passende behandeling te kiezen. Deze wordt al door 13 ziekenhuizen gebruikt.

De komende twee maanden zal ik me eerst verdiepen in hoe patiënten en naasten de periode van diagnose tot behandeling met elkaar hebben ervaren, hoe patiënten op dit moment hun naasten betrekken, en waar hun behoefte ligt.

Over een half jaar wil ik ter afronding van mijn afstudeerproject ook een ondersteuningstool hebben ontwikkeld en getest die borstkankerpatiënten helpt om hun naasten te betrekken op een manier die het beste bij ze past.

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon

Oproep: Ervaringsdeskundigen met vroegstadium borstkanker en naasten voor behoeftenonderzoek

ZorgkeuzeLab is op zoek naar ervaringsdeskundigen met vroegstadium borstkanker en hun naasten. Deze naaste kan een partner zijn, een ouder, een kind, een familielid of een vriend(in) voor deelname aan behoeftenonderzoek.
Heeft u interesse of vragen?


Als jij en je naaste(n) mee willen doen en je meer informatie wilt over het onderzoek, neem dan contact op met Myrthe ten Bosch. Je kunt e-mailen naar myrthe@zorgkeuzelab.nl of 06 3943 7141

Wat meedoen inhoudt

Het interview zal bestaan uit twee onderdelen:

  • Ongeveer een week voorafgaand aan het interview krijgt u een aantal vragen toegestuurd ter voorbereiding van het interview. U bent voor deelname niet verplicht hier tijd aan te besteden.
  • Het interview zelf, dit zal ongeveer 45- 60 minuten duren.
Tijd, locatie en datum

De interviews vinden plaats van 12 maart tot 29 maart 2018.

U kunt zelf aangeven:

  • Welke dag en tijdstip u het beste uitkomt.
  • Welke locatie voor u het prettigst is, dit kan bijvoorbeeld bij u thuis, een locatie bij u in de buurt of bij ons op kantoor in het centrum van Delft.
  • of het voor u en uw naaste makkelijker/praktischer is om het interview gezamenlijk te doen, of juist los van elkaar.
Ter achtergrond

Na het horen van de diagnose borstkanker kwam er veel op je af. Daarnaast moet er in korte tijd een behandelkeuze worden gemaakt: gaat je voorkeur uit naar een borstsparende behandeling of een volledige borstverwijdering, met of zonder reconstructie.

Het is dan niet altijd makkelijk om te praten over je borstkanker en alles wat daar bij komt kijken. Zoals de slogan "Borstkanker heb je niet alleen" al aangeeft, hebben uw naasten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld vanaf het moment van diagnose tot en met de behandeling en erna.

ZorgKeuzeLab heeft eerder in partnership met het Maastricht UMC+ een Borstkanker keuzehulp ontwikkeld om patiënten en haar behandelaren te ondersteunen bij het maken van een weloverwogen behandelkeuze.

Graag willen we ook patiënten kunnen ondersteunen bij het betrekken van naasten, op een manier die bij ze past. Om goed inzicht te krijgen in de ervaringen en behoeften van patiënten en naasten, willen we daarom diepte-interviews afnemen met patiënten en hun naaste(n). We horen graag hoe jij je naasten hebt betrokken vanaf het horen van de diagnose en het maken van de behandelkeuze.

Deel dit artikel:
LinkedIn icon Twitter icon