Voor zorgverleners, zoals mammacare verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten, is het een uitdaging om nazorg te bieden die aansluit bij de persoonlijke behoeften van vrouwen en mannen na behandeling van borstkanker. Nu ook de druk op de gezondheidszorg toeneemt, wordt effectieve en gepersonaliseerde nazorg steeds belangrijker. Daarom hebben we de Borstkanker nazorg keuzehulp ontwikkeld, om patiënten en zorgverleners te ondersteunen in het maken van keuzes over nazorg.
De keuzehulp helpt patiënten om zich voor te bereiden op het gesprek met hun zorgverlener, zodat ze samen een nazorgplan opstellen dat bij hen past. Door het lezen van informatie en het beantwoorden van vragen, helpt de keuzehulp om na te denken over hoe het met hun herstel gaat en wat ze willen dat er verbetert. Zo is het voor zorgverleners sneller duidelijk wat voor de patiënt belangrijk is en welke nazorg nog nodig is. Doordat patiënten hier eerst zelf over hebben nagedacht, kunnen zij beter meebeslissen over nazorg.
Uit het behoeftenonderzoek onder zorgverleners en patiënten blijkt dat beiden een positieve insteek in de nazorg belangrijk vinden, waarbij de patiënt meer eigen regie ervaart. Nu lijkt nog veel aandacht te gaan naar (vooral lichamelijke) klachten, waardoor patiënten het soms lastig vinden om zorgbehoeften aan te geven op andere gebieden, zoals hun rol in relaties, seksualiteit, emoties en zelfbeeld.
Om patiënten te stimuleren doelen te stellen die zij zélf belangrijk vinden, bieden we in de keuzehulp informatie aan over herstel op alle domeinen van gezondheid en leven en kunnen patiënten invullen in welke domeinen ze verbetering wensen. Vervolgens kan de zorgverlener tijdens het nazorggesprek meedenken wat patiënten zelf kunnen doen, welke klachten of situaties nog een belemmering vormen en waarbij nog hulp nodig is. Zo kunnen zorgverleners en patiënten samen de juiste prioriteiten stellen. Ook kan dat voorkomen dat je onnodige zorg geeft aan patiënten die daar geen behoefte aan hebben.
Gedurende het eerste jaar na operatie wordt de keuzehulp door zorgverleners, meestal een verpleegkundige, aan patiënten uitgereikt. Vervolgens doorloopt de patiënt thuis de keuzehulp en neemt de samenvatting mee naar het volgende gesprek. De keuzehulp bevat informatie over mogelijke gevolgen van borstkanker en de behandeling, tips wat je zelf kunt doen voor je herstel, waar je hulp bij kunt krijgen en ervaringen van anderen die behandeld zijn. Door middel van vragen zetten patiënten op een rijtje wat zij belangrijk vinden, wat ze willen verbeteren en wat nodig is om dat te bereiken. Hun afwegingen worden na het doorlopen van de keuzehulp weergegeven in een samenvatting.
Deze samenvatting wordt in het volgende gesprek met de zorgverlener gebruikt als gespreksstarter. In dit gesprek wordt een persoonlijk nazorgplan opgesteld, waarin staat waaraan de patiënt wil werken en welke hulp verder nog nodig is. Afhankelijk van de behoefte van de patiënt, kunnen concrete vervolgstappen worden beschreven. Denk bijvoorbeeld aan stappen om conditie op te bouwen met gezonde leefstijl, de eigen omgeving te betrekken, financiële ondersteuning aan te vragen, revalidatietraject of gesprekken met een psychosociale hulpverlener te starten. Het persoonlijk nazorgplan kan in latere gesprekken herhaaldelijk worden geëvalueerd. Patiënten kunnen de keuzehulp zo vaak gebruiken en invullen als ze willen.
Deze keuzehulp is ontwikkeld op initiatief van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) UTwente, Nivel, Borstkanker Onderzoek Groep (BOOG), Borstkankervereniging Nederland (BVN) en De Haagse Hogeschool (HHS), met ZorgKeuzeLab als ontwikkel- en implementatiepartner. Met een multidisciplinaire werkgroep, bestaande uit zorgverleners uit alle betrokken disciplines, patiëntvertegenwoordigers en onderzoekers, is bepaald waar de keuzehulp zich op richt. Vervolgens is de inhoud van de keuzehulp vormgegeven op basis van een behoeftenonderzoek onder patiënten en zorgverleners. Momenteel zijn we bezig met een gebruikersonderzoek onder patiënten en zorgverleners. Op basis van observaties en feedback uit het gebruikersonderzoek zullen we de keuzehulp aanpassen en definitief afronden.
De keuzehulp zal in november 2023 worden vastgesteld. Vervolgens wordt de keuzehulp geïmplementeerd in het kader van de NABOR-studie: onderzoek naar de effectiviteit van gepersonaliseerde nacontrole en nazorg na borstkanker. Aan de studie nemen tien ziekenhuizen deel. Tijdens en na de implementatie evalueren we het gebruik van de Borstkanker nazorg keuzehulp onder zorgverleners en patiënten.
Neem dan contact met me op:
a.klaassen@iknl.nl
