“De zegen van de ziekte is dat je niet meer beter wordt”. Dat zei een van de patiënten met uitgezaaide alvleesklierkanker tegen me tijdens een van de eerste interviews voor de ontwikkeling van de keuzehulp. Ik begreep het niet meteen, dus hij legde het uit: “Ik hoef me niet meer druk te maken over geld, carrière, rekeningen... Dat valt allemaal weg. Je gaat anders naar het leven kijken, maakt tijd voor je familie en hobby’s en op een manier ben ik echt gelukkiger geworden.”

Deze uitspraak is me sinds die tijd bijgebleven. Het vat voor mij samen waarom een keuzehulp voor patiënten met alvleesklierkanker zo belangrijk is. Ondanks dat de diagnose vreselijk is en er voor de uitgezaaide variant geen genezende behandeling is, wil je samen met de patiënt inzetten op wat gelukkig maakt. Waar wordt iemand écht blij van en hoe kunnen we samen zorgen dat je die dingen nog zoveel mogelijk kunt blijven doen? Daarin is de stem van de patiënt zo belangrijk! De keuzehulp helpt patiënten en dokters om hier een goed gesprek over te voeren en de behandeling hier zoveel mogelijk op af te stemmen.

Keuzehulp voor uitgezaaide alvleesklierkanker

Aan het einde van het afgelopen jaar zijn we begonnen met de ontwikkeling van de Alvleesklierkanker keuzehulp. Dit doen we in nauwe samenwerking met de 15 landelijke alvleesklierkanker-ziekenhuizen die verenigd zijn in de DPCG (Dutch Pancreatic Cancer Group), de patiëntenvereniging Living With Hope en ZorgKeuzeLab. De ontwikkeling wordt mogelijk gemaakt door het Deltaplan Alvleesklierkanker.

Door de ernst van de ziekte, worden patiënten na hun diagnose gedwongen om op korte termijn zeer ingrijpende beslissingen te nemen. Samen met hun naasten komen ze in een stroomversnelling van de medische molen. De Alvleesklierkanker keuzehulp is een instrument dat de patiënt en zijn/haar naasten op zo’n moment van machteloosheid de regie probeert terug te geven. Het is een bundeling van betrouwbare, volledige en begrijpelijke informatie die ze op dat moment nodig hebben. Een overzicht van alle behandelmogelijkheden, wat het kan opleveren, maar ook welke impact het kan hebben op het dagelijks leven. Zo kun je je als patiënt beter voorbereiden en inleven in wat er mogelijk komen gaat. Welke behandeling past er bij mij? En wat wil ik echt niet?

Ook aandacht voor fysieke en mentale ondersteuning

Maar het gaat verder dan informatie over behandelopties en wetenschappelijke studies. Ook ondersteuning in de fysieke en mentale klachten die deze ziekte met zich meebrengt, wordt uitgewerkt in de keuzehulp. Wat zijn mijn mogelijkheden bij pijn? En waar kan mijn dochter terecht als zij het er mentaal zwaar mee heeft?

Na het doorlopen van de keuzehulp wordt er samengevat wat de patiënt echt belangrijk vindt in zijn/haar behandeltraject. De behandelend arts krijgt dit terug, zodat er samen nagedacht kan worden over de beste mogelijkheid in elke unieke situatie. De keuzehulp biedt dus zowel voor arts als patiënt handvatten om het gesprek in de spreekkamer makkelijker te maken.

Daarnaast zal de keuzehulp gelinkt worden aan de Deltaplan-app, waarin klinische studies waar patiënten mogelijk aan kunnen deelnemen, up-to-date worden gehouden. De keuzehulp legt niet in detail de studies uit, want dan wordt het al snel te gecompliceerd. Wat we wel willen is de informatie over de studies toegankelijker maken. Zo kan iedere patiënt op een eenvoudige manier zien of er wellicht een studie bij staat waar hij of zij voor in aanmerking zou kunnen komen, zodat dat met de behandelaar kan worden besproken.

Waar staan we nu?

In het begin van het jaar heb ik met behulp van een behoefteonderzoek verschillende patiënten gesproken over hoe zij hun keuzetraject en de behandeling ervaren hebben. Ook hebben internist-oncologen, verpleegkundig specialisten en andere zorgprofessionals via vragenlijsten laten weten wat zij echt terug willen zien in de keuzehulp. En denkt een multidisciplinaire werkgroep gedurende het hele ontwikkeltraject actief mee bij de totstandkoming van alle onderdelen van de keuzehulp. Aan de hand van deze waardevolle informatie, zijn we de laatste weken druk bezig geweest met de inhoud van de keuzehulp. Nu kan ik eindelijk zeggen dat de teksten helemaal af zijn.

De komende tijd zal de keuzehulp verder worden opgebouwd en ingedeeld zodat we na de zomer verder kunnen met het gebruikersonderzoek. Dan mogen patiënten en zorgprofessionals de keuzehulp voor het eerst testen en vragen we om feedback. Zodra deze feedback verwerkt is, komen we in de buurt van een eindproduct!

Op 12 november, tijdens de lotengenotendag van Living With Hope zal de keuzehulp gepresenteerd worden. Tijdens Wereld Alvleesklierkanker Dag op 17 november vindt de officiële lancering plaats. Daarna kunnen we beginnen met de implementatie in de ziekenhuizen zodat we samen van de voordelen kunnen gaan profiteren!